Sensus Poetica / Αίσθηση του «Ποιεῖν»
Προσεγγίζω την φωτογραφία ως μία ιδιότυπη ποίηση, η οποία συντίθεται από εικόνες που εμείς επιλέγουμε και δημιουργούμε, προκειμένου ν’ αποδώσουμε τον περιβάλλοντα κόσμο. Η σχέση καλλιτεχνικής φωτογραφίας και ποίησης στο προσωπικό μου κάδρο λειτουργεί ανεξάρτητα, ενώ άλλες φορές, σε έναν συνεχή μεταξύ τους διάλογο. Η μία αποσυμπιέζει το φορτίο της άλλης, συγχρόνως αντλούν ευαισθησία, η πρώτη από το μηχανοστάσιο της δεύτερης και το αντίθετο. Ιδανικά θα επιθυμούσα, έστω και ψήγματα ποιητικής ευαισθησίας στις φωτογραφίες μου· να «διαβάζει» ο θεατής, πίσω από την εκάστοτε προτεινόμενη εικόνα, το δικό του αφήγημα. Και η εικόνα ε κ ε ί, αυτούσια.
Φωτογραφίζω για την χαρά· να μη κατρακυλήσει στην λήθη η ψίχα πραγματικότητας, την οποία έτυχε να παρατηρήσω, εξαναγκάζοντάς με να σταθώ και δίχως δεύτερη σκέψη να σηκώσω τη μηχανή. Η πράξη της δημιουργίας, καθώς και η πρόσληψη της όμως, πιστεύω προέρχονται από την προσωπική ματιά. Η φωτογραφία εκκινεί από την στιγμή που έχεις πεισθεί, ότι όντως υπήρξε. Μιλάμε για μία ήδη «πεθαμένη» πραγματικότητα. Το βλέμμα του δημιουργού/φωτογράφου την αποτυπώνει, αλλά ο τρόπος με τον οποίο κατακτά το κάδρο και η τελική του επιλογή, μέσα από άπειρα καρέ, δεν έχει ως κριτήριο αποκλειστικά την τεχνική αρτιότητα· έχω την αίσθηση πως ασυνείδητα κουβαλά και την αντίστοιχη κουλτούρα του φωτογράφου, την ολότητα του, το αντικαθρέφτισμα της δικής του γύμνιας.
Η παρούσα εργασία, θεωρώντας την εκ των υστέρων, δεν αναζητά τελείες, εν μέρει μόνον ολοκληρώνεται. Θα έλεγα πως από το σύνολο των φωτογραφιών αποτυπώνεται ο τρόπος μου να «βλέπω» την συγκεκριμένη χρονική στιγμή τον κόσμο στις πολλαπλές του εκφάνσεις. Ωστόσο, στο πέρασμα του χρόνου, όλοι ασφαλώς γνωρίζουμε ότι αλλάζει και η θέαση. Ακόμα κι όταν αποφασίσεις ν’ αντικαταστήσεις τον φακό, ο κόσμος «περιστρέφεται αλλιώς».
Βάλια Γκέντσου
[Αθήνα, 2023]
Sensus Poetica / Sense of Creating
I approach photography as an uncommon form of poetry composed of images that we select and create in order to interpret the image of our surrounding world. In my view, the connection between art photography and poetry acts independently and at times in a continuous dialogue. Each one lifts the weight off the other, while simultaneously drawing sensitivity from each other. Ideally, I would like my photographs to include traces of poetical sensitivity. For viewers to be able to interpret looking at the photograph, their own narrative. While the picture “stands” there, as is.
I photograph for the joy of it. To prevent a moment of reality that I happened to observe, which compelled me to stop and lift my camera without a second thought, to prevent it from falling into oblivion. I believe that creation is a highly personal act and its perception as well. Photography begins from the moment you are convinced that what you photographed has existed. We are therefore referring to a “dead” reality, that is not there anymore. The creator/photographer’s eye captures it, but the way he frames it and his final selection, through infinite frames, is not based solely on technical skill. I deeply think it unconsciously carries the photographer’s culture, his entirety and is a reflection of his inner nakedness.
This particular work does not seek to complete anything. It is still a work in progress. I would say that through a set of photographs, this is my way of seeing the world that specific moment, captured in its different aspects. However, we all know that in the course of time and through personal evolution one’s perspective changes. Even when you decide to use a different lens, the world “turns” in a different visual way.
Valia Gentsou
(Athens, 2023)
Σημείωμα της Εκδότριας
Η φωτογραφία της Βάλιας Γκέντσου, όπως και η ποίηση της, δεν απευθύνονται μόνο στη νόηση, αλλά κατεξοχήν στην αίσθηση και στην καρδιά.
Απώτατος και επιδιωκόμενος σκοπός είναι η φωτογραφική πρόταση της Βάλιας Γκέντσου να συν-κινήσει και να οδηγήσει τους θεατές σε ένα «εσωτερικό» ταξίδι, προκαλώντας συναισθήματα που υπερβαίνουν τον τόπο και τον χρόνο των φωτογραφιών της, εκτοπίζοντας έτσι την λήθη, μέσω της φωτογραφικής και ποιητικής μνήμης. Η σχέση της Βάλιας με την ποίηση αποτελεί μία ακόμη ευτυχή συνάντηση. Οι δύο Τέχνες λειτουργούν ανεξάρτητα. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, μπορεί η μία να αντλεί από την ευαισθησία της άλλης, όπως συμβαίνει και στα συγκοινωνούντα δοχεία.
Συλλαμβάνοντας την έννοια του χρόνου μέσα από την φωτογραφική τοποθέτηση της Βάλιας, ο θεατής εισπράττει ενέργεια με θετικό πρόσημο. Η δημιουργός την ορίζει και ως πομπό, ο οποίος μεταφέρει στον δέκτη κύματα ευαισθησίας, νοσταλγίας, ονείρου. Όσα αναδύονται από το ασυνείδητο ρέουν, κρύβονται πίσω από λέξεις, συμβαίνουν στο παρόν και έχουν την δύναμη να διεισδύσουν ως τον πυρήνα μας, να ενθυμίσουν σε όλους την θνητότητα μας. Μπορεί να είναι μια σιωπή παραγωγική, μια πόρτα που κλείνει ήσυχα, ένας κήπος ολάνθιστος, μια θάλασσα αιχμαλωτισμένη στο κάδρο, ένα άγουρο κοριτσίστικο στήθος, ένα πρόσωπο που δεν υπάρχει, μια παλιά φωτογραφία που πάντα θα υπάρχει. Η κοσμοθεωρία της Βάλιας καθρεφτίζεται σε κάθε της φωτογραφική αποτύπωση. Το ερώτημα, εν τούτοις, εύλογα γεννιέται:
Είναι ο κόσμος μας αυτός; Η καλλιτεχνική φωτογραφία, ως μορφή Τέχνης, αγκαλιάζει τις διαφορετικές προσεγγίσεις των δημιουργών. Ναι, θα μπορούσε να είναι ή να γίνει -έστω και για στιγμές- ο κόσμος μας. Το βέβαιο είναι πως αυτός ο κόσμος που ακροβατεί ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα είναι ο κόσμος της Βάλιας. Είναι δημιούργημα της και ευτυχώς είναι ένας τόπος που χτίστηκε από την ίδια με θεμέλια γερά, ώστε να μπορεί να αναπνέει με ασφάλεια.
Η ενασχόληση της Βάλιας με την καλλιτεχνική φωτογραφία μαρτυρεί και την προτίμηση της στο έργο σπουδαίων φωτογράφων, ιδιαίτερα εκείνων μέσα από τις φωτογραφίες των οποίων αναδύεται ποιητική αίσθηση. Τα νοτισμένα παράθυρα του Sudek, για παράδειγμα, του μεγάλου Τσέχου φωτογράφου, αναγνωρισμένου και ως «ποιητή» της Πράγας, θα τα συναντήσουμε ξεφυλλίζοντας το φωτογραφικό της λεύκωμα, με την μορφή που η ευαίσθητη ματιά της Βάλιας αγγίζει τον έξω κόσμο και τον μεταβολίζει σε έναν ιδιαίτερο, εντελώς προσωπικό.
Με την έκδοση του συγκεκριμένου φωτογραφικού λευκώματος επιχειρούμε να προβάλλουμε και να διαφυλάξουμε αυτήν την πολύτιμη φωτογραφική ταυτότητα της δημιουργού Βάλιας Γκέντσου. Κλείνοντας και παραφράζοντας τα λόγια του σπουδαίου ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκου, σας προσκαλούμε να «σεργιανίσετε» μαζί της στον προσωπικό της φωτογραφικό κόσμο:
«Οι φωτογραφίες ζουν, έχουν τη δική τους δράση, συνυφασμένη με τη ζωή του θεατή, όπως ένα φλουρί, ένα κρύσταλλο ή ένα γάντι».
Δώρα Λαβαζού
A note from the Publisher
Valia’s Gentsou photography as well as her poetry, does not address only the intellect, but
mainly, feelings and emotions. The ultimate, intended goal of Valia’s Gentsou work is to touch and lead her viewers to an “inner” journey, evoking feelings that transcend the place and time of her photographs and her few words. She is, therefore, displacing oblivion, through her photographic and poetic memory. Valia's connection to poetry constitutes one more fortunate encounter. Both photography and poetry function independently. Nonetheless, at the same time, one can draw from the sensitivity of the other, as it happens in communicating vessels.
Capturing the meaning of time through Valia's photographic perspective, the viewer receives positive energy. The creator defines this as a transmitter, transporting to the recipient, waves of sensitivity, nostalgia, and dreams. Everything emerging from the unconscious flows, hides behind words, takes place in the present, and has the power to penetrate our core, to remind everyone of our mortality. It can be a productive silence, a quietly closing door, a garden in full bloom, a sea trapped in the frame, an adolescent's breast, a face that does not exist, a photograph that will always be present.
Valia’s view of the world is reflected in each one of her photographs. However, the question arises: is this our world? Artistic photography, as a form of art, embraces the different views of the creators. Yes, it could be, or become -even for a few moments- our world. One thing is certain, this world balancing between dream and reality is Valia's world. It is her creation and fortunately, she built it on solid foundation so that she can breathe safely.
Valia’s involvement in artistic photography is evidence to her admiration for the work of the great photographers, particularly those whose photographs evoke poetic sensibilities. The humid windows of Sudek for example, the great Czech photographer, known also as the “poet” of Prague, will be encountered while going through her photographic album, in the form with which Valia’s sensitivity touches the external world and transforms it into a unique, entirely personal realm.
The publication of this photographic album aims to project and preserve the precious photographic identity of the creator Valia Gentsou. Finally, paraphrasing the words of the great poet Andreas Empeirikos, we invite you to wander through her very personal photographic world: “Photographs are alive, they have their own action interwoven with the life of the viewer, like a gold coin, a crystal or a glove”.
Dora Lavazou